Gusül (Boy Abdesti)

Gusl, Allah'u Teâlâ'nın müslümanlar için emrettiği en önemli maddî-manevî temizlik biçimidir. Cenâb-ı Hak, "Eğer cünüb iseniz yıkanıp temizlenin" (el-Mâide, 5/6) buyurmaktadır.Gusül, tepeden tırnağa kadar vücudun her tarafını hiçbir yer kuru kalmayacak şekilde yıkamaktır. Namaz için alınan abdest "küçük abdest" kabul edilerek, gusle "büyük abdest" veya "boy abdesti" adı  verilmektedir. 

Guslün daha çok manevî bir temizleme aracı olduğu unutulmamalıdır. Çünkü vücudumuzun herhangi bir yerinde görünür bir pislik veya kir-pas olmasa bile cünüb olan kimsenin ibadetlerini yerine getirebilmesi için mutlaka gusletmesi gerekir. Ayrıca gerekli şartları  yerine getirilmeyen yıkanma, ne kadar itinalı yapılırsa yapılsın guslün yerine geçmez ve bununla cünüblükten kurtulmak mümkün olmaz. Cünüb olan kimse ilk fırsatta gusletmeye çalışmalıdır. Bu durumda ancak, içinde bulunduğu namaz vaktinin çıkmasına kadar müsaade vardır; daha fazla geciktirilmesi günâh kazanmasına sebep olur.

Gusül Ne Zaman Farzdır?

Erginlik çağına gelmiş her müslüman erkeğin ve kadının şu durumlarda boy abdesti alması farzdır.

1) Cünüplük; yani cinsî münasebet, ihtilam ve ne şekilde olursa olsun meninin (sperm) şehvetle vücut dışına çıkması. 
2) Kadının âdet görmesi ve lohusalık hâlinin sona ermesi.

Guslün Farzları Nelerdir?

I) Ağza su alıp boğaza kadar çalkalamak. 
2) Buruna su çekmek ve yıkamak. 
3) Tepeden tırnağa bütün  vücudu yıkamak.

Vücut yıkanırken en ufak bir yerin kuru kalmamasına dikkat edilmelidir. Aksi taktirde gusül yerine gelmemiş olur. Onun için kulaklar, göbek çukuru, saç, sakal ve bıyıkların dipleri iyice yıkanır.

Guslün Nevileri  


Gusül etmek onbir nevi üzerinedir. 
Beşi farz olup, bunlar kitap ve icme ile sabit olup:

• Hayızdan yıkanmak
• Nifastan yıkanmak
• Cinsi münasebet
• El ile doyum veya şehvetle meni çıkmak
• İhtilam dolayısıyla meninin çıkması veye  meni zannı ile mesiden dolayı yıkanmak

Dört nevisi sünnet olup;

• Cuma gününde yıkanmak
• Bayram  gününde yıkanmak
• Hacıların arafatta vakfe için gusül almaları
• Hacıların ihram için gusül almaları

Bir nevisi farzı kifaye olup:

Ölünün yıkanması

Bir nevisi müstehab olup:

O güsülde bir kafirin İslama geldiği vakit gusül almasıdır. Ancak  cünup ise gusül alması vaciptir. Çünkü cenabet hali İslam'la gitmez.

Guslün Sünnetleri Nelerdir?

1)Gusle besmele ve niyet ile başlamak. 

2)Avret yerini yıkamak ve bedenin herhangi bir yerinde pislik varsa onu temizlemek. 

3)Gusülden evvel abdest almak. 

4)Abdestten sonra, önce üç defa başa, sonra üç defa sağ, üç defa da sol omuza su dökerek her defasında bedeni iyice oğuşturmak. 

5)Guslederken çok fazla veya çok az su kullanmaktan kaçınmak. 

6Kimsenin göremeyeceği  bir yerde yıkanmak. 

7)Tenha bir yerde yıkanılsa bile, avret yerini açmamak. 

8)Guslederken konuşmamak. 

9)Gusl bitince bedeni bir havlu ile kurutmak 

10) Gusulden sonra çabucak giyinmektir.

Gusüle Nasıl Niyet Edilir?

Gusülde niyet Şafii’de farz, Hanefi’de ise sünnettir. Niyet, kalpten geçen mana demektir. Bu itibarla, yıkanırken, “cünüplükten temizlenmeye niyet ettim” diye kalbinden geçirmesi dahi niyettir. Mutlaka diliyle de söylemesi gerekmez. Bu yüzden, denizin kenarından geçen kimse kaza ile suya düşse de bedeninin tümü ıslansa gusül yapmış kabul edilir. Niyet etmemiş olması gusle engel teşkil etmez. Yeter ki, bedeninde kuru yer kalmamış olsun. Yine de “niyet ettim cünüplükten temizlenmeye” demek şüpheden kurtulmaya sebeptir. (4)

Gusül Abdesti Nasıl Alınır ?

- Gusletmek isteyen kimse önce besmele çekerek gusle niyet eder.

- Ellerini bileklerine kadar yıkar ve üzerinde yapışıp kurumuş bir şey varsa onları temizler.

- Sonra herhangi bir pislik olmasa bile avret yerlerini  ve uyluklarını yıkar.

- Sonra sağ avucu ile ağzına bolca su alarak iyice çalkalar; bunu üç defa tekrar eder; oruçlu değilse suyun boğazına ulaşmasını sağlar.

- Sonra yine sağ eli ile burnuna üç defa su çekerek iyice temizler.

- Bundan sonra namaz abdesti gibi bir abdest alır.

- Şayet yıkandığı yere su toplanıyorsa, ayaklan, abdest alırken değil gusülden çıkarken yıkar.

- Abdest aldıktan sonra, önce başına, sonra sırayla sağ ve sol omuzlarına üçer defa su döker.

- Her defasında vücudun her tarafını iyice oğuşturur. Hiçbir yerinin kuru kalmaması için dikkat eder. Bunun için saçlarının, sakallarının diplerine, küpe delikleri, oyluklar ve kaş diplerinin ıslanmasına, göbeğinin içine suyun ulaşmasını sağlar.

- Eğer vücudunun bir yerinde, herhangi bir yaradan dolayı ilaç veya sargı varsa ve fazla su bunlara  zarar verecekse, bunların üzerinden suyu hafifçe geçirmekle yetinir; bu da zarar verirse sadece eliyle üzerini mesheder.

Guslü Gerektirmeyen Haller

·  Henüz şehvet duygusu oluşmamış ve bulûğa ermemiş çocuğun cinsî yakınlaşmada bulunması.

·  Tenâsül uzvundan şehvetle açık bir sıvı hâlinde meni akması.

·  Cinsî bir şehvet duyulmasına rağmen meninin dışarıya çıkmaması.

·  Şehvetten, başka bir şeyden (hastalık, heyecan vs.) dolayı meninin akması, kızın bekâretini gidermeyen cinsî bir yakınlaşma (çünkü kızlık zarı haşefenin sünnet yerine kadar girişini engeller). Bu gibi durumlarda gusül farz değildir.
Gusletmeleri Farz Olanların, Gusülsüz Olarak Yapmaları Caiz Olan Hususlar

·  Zikretmek; tesbih etmek; salât ve selâm getirmek

·  Kur'an ayetlerini kelime kelime öğretmek

·  Dua maksadıyla Kur'an'dan ayetler okumak

·  Kelime-i şehâdet getirmek

·  Kur'an'a bakmak

·  Bitişik olmayan bir kap içerisinde bulunan mushafa dokunmak

·  Uyumak (Cünübün abdest aldıktan sonra uyuması daha iyidir).

·  Cünüp iken yemek yeneceği veya içileceği zaman elleri yıkamak ve ağzı çalkalamak gerekir.

·  Bunların yanısıra, Ramazan'da cünüp olarak sabahlayan kimse veya gündüz uyuyarak ihtilam olan kimsenin orucu bozulmaz.

Cünüb Olan kimse Ne Yapmamalı?

• Dinî kitaplardan herhangi birini elle tutmamalı ve okumamalı.
• Tevrat, İncil ve Zebur okuması mekruhdur. Zira onlar da Allah Tâlâ'nın kelamıdır. Onlardan değiştirilen ayetler bilinmemektedir. Olduğu gibi duran ayetlerde çoktur. Binâenaleyh onlara yapışmaktan kaçınmak ihtiyaten evladır.(3)
• Elini ve ağzını yıkamadan yiyip içmemeli. 
• Tam bir ayet okumamalı, caiz değildir. Ancak duaya benzer bir ayeti dua niyetiyle okusa caizdir. (3)
• Kur'an yazılmış bir parayı da kesesiz tutması caiz değildir. (3)

 

 

liKaynaklar: 
1) Şamil İslam Ansiklopedisi 
2) Büyük Kadın İlmihali, Rauf PEHLİVAN
3) Mekasıdu't Talibiyn, M.Raif Efendi
4) Ahmed Şahin, Zaman Gazetesi, 2204.2004b) Uykuda